چکيده

پژوهش حاضر به منظور رابطه بين عزت نفس مديران و اثر بخشي آنان در مدارس راهنمايي دخترانه ناحيه 2 آموزش و پرورش شهرستان مشهد انجام گرفت. فرضيه اساسي در اين پژوهش آن است که بين عزت نفس مديران و اثر بخشي آنان در مدارس ارتباط معني داري وجود دارد.

جامعه اماري در اين تحقيق کليه مديران مدارس راهنمايي دخترانه (20نفر) و کليه معلمان (220 نفر) در ناحيه 2 شهر مشهد است.

گروه مورد بررسي کليه مديران مدارس راهنمايي دخترانه (20N=) است. بنابراين براي گروه مديران از روش سرشماري بجاي نمونه گيري استفاده شده است و حجم نمونه براي گروه معلمان 55 نفر مي باشد. ابزار گرد آوري اطلاعات در اين پژوهش را در يک پرسشنامه محقق ساخته تحت عنوان (اثر بخشي مديران) که براي تعيين اثر بخشي مديران توسط معلمان مربوطه تکميل مي گرديد و ديگر يک تست (مقياس عزت نفس آيزنک) براي تعيين عزت نفس مديران که توسط خود مديران پاسخ داده مي شود تشکيل مي دهد.

روش تحقيق در اين بررسي همبستگي است و براي تحليل داده ها از ضريب همبستگي استفاده شده است.

نتايج به دست آمده عبارتند از :

1- بين عزت نفس مديران و اثر بخشي آنان رابطه معنا داري وجود دارد.

2- بين اثر بخشي مديراني که عزت نفس بالا دارند و مديراني که عزت نفس پايين دارند تفاوت معني دار وجود دارد.

3- بين اثر بخشي مديراني که عزت نفس بالا دارند با مديراني که عزت نفس متوسط دارند تفاوت معني داري وجود ندارد.

4- بين اثر بخشي مديراني که عزت نفس متوسط دارند با مديراني که عزت نفس پايين دارند تفاوت معني دار وجود دارد.

نتايج به دست آمده گوياي اين واقعيت است که هر چه عزت نفس مديران بالاتر باشد ، اثر بخشي آنان بيشتر است و برعکس. وهمچنين بيشتر مديران مدارس تقريبا از عزت نفس بالايي برخوردار مي باشند.

بيان مساله : انسان ها از نظر خصوصيات رواني ، جسمي ، رغبت ها ، و استعدادها با هم تفاوت هايي دارند. ارزشيابي شخصي از خويش اثرات برجسته اي در جريان فکري، احساسات، تمايلات ، ارزشها و هدفهاي وي دارد که کليد فهم رفتار اوست. براي شناخت کيفيت رواني افراد و پي بردن به روحيات او بايد به طبيعت و ميزان عزت نفس و معيار قضاوت وي درباره خويشتن آگاهي يافت. انسان تمايل به داشتن عزت نفس را امري ضروري وا ساسي مي داند. هيچ کس نمي تواند نسبت به داوري خود درباره خويشتن بي تفاوت باشد. انسان آنچنان مشتاق و نيازمند به داشتن نظر مثبت و مناسب درباره خويش است ، به گونه اي که ممکن است حقايق را تحريف يا انکار نمايد. (کروکر48،35،25،1993) [1]

انسان نميتواند خود را از محدوده ارزشها آزاد ساخته و خويشتن را از آن معاف دارد ، هر انساني خود را براساس معيارهاي معيني مي سنجد و به هر اندازه که نتواند خود را با آن معيارها وفق دهد به همان اندازه حس ارزشمندي و احترام نسبت به خويش جريحه دار مي شود. اگر انسان در انجام وظيفه تفکر و استدلال ناکام شود ، شايستگي خويش در امر زيستن را کاهش مي دهد و نميتواند احساس ارزشمندي خود را نگاه دارد. عزت نفس متضمن خودبيانگري در شناخت مي باشد و با آن توام است ، که بوسيله عادت به تفکر و قضاوت و تنظيم رفتار بر طبق آن تجلي مي کند. (اسمال و ديگران 602،1993)[2]

از طرفي مديريت در کليه سازمانها ، دولتي و خصوصي ، اهميت دارد. اين مديريت است که نسبت به ديگر علوم و فنون ، در قرن بيستم مقام و موقعيت برجسته يافته و شيوه ها و تکنيک هاي مديريت ، بخصوص آهنگ رشد سريعتري داشته اند.

مديرت از موضوعاتي است که در طول هزاران سال ، همواره مورد توجه خاص و بحث انگيز بوده است و اينکه مطالعات حول مديريت همچنان ادامه دارد ، مبين اين حقيقت است که مديريت واجد جنبه ها و پيچيدگي هاي ويژه است.

و در اين ميان نظام آموزش و پرورش سنگ زير بناي توسعه اجتماعي ، اقتصادي سياسي و فرهنگي هر جامعه است و مديريت آموزشي در مقايسه با ساير مديريت ها از ويژگي و حساسيت خاص برخودار است ، در نظام آموزشي به طور کل و مدرسه بطور خاص ، مدير هسته اصلي به شمار مي رود و ويژگي هاي شخصيتي او در کاميابي کل سازمان اثر مي گذارد. اثر بخشي مفهوم پيچيده اي است که به طرق گوناگون تعريف شده و متناسب با هر تعريف قابل اندازه گيري و ارزيابي است.

توتر[3] اثر بخشي را چنين تعريف مي کند:«اثربخشي فرايندي چرخشي و مداوم است که از طرح برنامه شروع و شامل تمام فعاليت هايي است که هم در جهت دستيابي به اهداف سازمان است و هم تعيين مي کند که انجام آن تا چه اندازه خوب و مطلوب صورت گرفته است.(شيرازي ،25،1373)

آنچه مسلم است اثر بخشي سازمان در گرو اثر بخشي مديرريت است و ميزان اثربخشي ارتباط مستقيمي با عملکرد مدير دارد و هنگامي که رفتار مدير در جهت تحقق هدفها و نتايج مطلوب سازماني باشد مي گوييم اثر بخشي تحقق يافته است.

لذا شناسايي ويژگي هاي مدير مي تواند به مراجع تصميم گيرنده جهت انتخاب مديران مدارس کمک کند ، روي اين اساس ، اين تحقيق با هدف بررسي ميزان عزت نفس مديران و رابطه آنان صورت پذيرفته است.

1-2- ضرورت و اهميت تحقيق

اکثر نظريه هاي روانشناختي کلاسيک و معاصر معتقدند که همه افراد نياز فزاينده و فراگيري به عزت نفس بالا دارند. عزت نفس يکي از جنبه هاي مهم کليت آدمي است که در دنياي فاعلي، معني دار و از ارزشمندي بسياري برخوردار است. افراد عزت نفس را با پايدار سازي مفهوم واقعيت حفظ کرده و با دروني ساختن ارزشهايي که توصيف کننده اعتقادات آنها است زندگي مي کنند ، هر فرد بطور فزاينده به عزت نفس بالا نيازمند است. زيرا عزت نفس هسته مرکزي ساختارهاي روانشناختي اوست که وي را در برابر اضطراب محافظت نموده و آسايش خاطر وي را فراهم مي کند.

«بين تهديد رواني و عزت نفس رابطه معکوسي وجود دارد ، بدين معني که با افزايش عزت نفس شدت و ميزان تهديد رواني کاهش مي يابد و با کاهش عزت نفس تهديد رواني افزايش مي يابد».

نتايج تحقيقات و مطالعات انجام گرفته بر روي عزت نفس ، به نقش اساسي عزت نفس در رابطه با سازگاري عاطفي، هيجاني و شناختي تاکيد کرده اند و عزت نفس پايين را به منزله يک عامل مستعد کننده ناراحتي ها و اختلالات رواني قلمداد نموده است. در راهنماي تشخيصي و آماري بيماريهاي رواني از عزت نفس پايين بعنوان نشانگان فرضي ، چندين اختلال در دوران کودکي و بزرگسالي نام برده شده است.(بيابانگرد،26،1379)

محسني در را بطه با افراد با عزت نفس بالا مي گويد:« افراد با عزت نفس بالا در برخورد اشخاص و موقعيت ها ، انتظار موقعيت و مورد پذيرش بودن دارند ، نسبت به ادراکات و قضاوت خود اطمينان دارند و اعتقاد دارند که کوشش و تلاش آنها در حل مسائل ، موفقيت آميز خواهد بود نگرش مثبتي که نسبت به خود دارند موجب مي گردد تا عقايد خود را بپذيرند و هنگامي که در برابر عقايد متفاوتي قرار مي گيرند به قضاوت خود اعتبار بخشيده و به آن اطمينان داشته باشند چنين نگرش مثبتي موجب مي شود تا عقايد جديد را نيز مد نظر قرار دهد. » (محسني ، 273،1375)

مديريت در هر سازمان عامل تلفيق کننده ، بارور سازي و بهره دهي منابع و امکانات مادي و نيروي انساني موجود در جهت دست يابي به هدف هاي سازماني است. مديريت ار آموزش و پرورش نيز اين وظيفه را بر عهده دارد، با اين تفاوت که اهميت و حساسيت نتيجه کار او به مراتب بيشتر است و اثرات نحوه کارکرد نيز مهم و قابل توجه است.( گنجي ،1370، 305)

عنوان

چکيده.................................................................................................................................................................. 1

فصل اول :مقدمه تحقيق................................................................................................................................. 3

1-1بيان مساله.................................................................................................................................................. 6

1-2ضرورت و اهميت تحقيق....................................................................................................................... 9

1-3اهداف تحقيق............................................................................................................................................ 12

1-4فرضيه هاُي تحقيق.................................................................................................................................. 13

1-5تعرُيف متغيرهاي اصلي تحقيق............................................................................................................ 13

فصل دوم: بررسُي مطالعات پيشين.............................................................................................................. 15

2-1 خود............................................................................................................................................................. 17

2-2 خودپنداره................................................................................................................................................. 22

2-3 عزت نفس................................................................................................................................................. 26

2-4 عزت نفس و جنسيت............................................................................................................................ 30

2-5 اثر بخشي ................................................................................................................................................. 32

2-6 نقش مدير در اثر بخشي مدارس........................................................................................................ 34

2-7 معُيارهاي ارزيابي اثربخشي مديران.................................................................................................... 35

2-8 ويژگي هاُي مديران اثر بخش ............................................................................................................ 43

فصل سوم :روش اجراي تحقيق.................................................................................................................... 48

3-1روش تحقيق ............................................................................................................................................. 49

3-2جامعه آماري.............................................................................................................................................. 49

3-3 حجم نمونه............................................................................................................................................... 49

3-4روش نمونه گيري..................................................................................................................................... 50

3-5 ابزار تحقيق............................................................................................................................................... 50

فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها........................................................................................................... 53

فصل پنجم : نتيجه گيري و پيشنهادها...................................................................................................... 60

5-1 نتايج مربوط به فرضيه اول................................................................................................................... 61

5-2 نتايج مربوط به فرضيه دوم.................................................................................................................. 62

5-3 نتايج مربوط به فرضيه سوم................................................................................................................. 62

5-4 نتايج مربوط به فرضيه چهارم............................................................................................................. 63

5-5 نتيجه گيري کلي.................................................................................................................................... 64

5-6 محدوديت ها............................................................................................................................................. 64

5-7 پيشنهادها.................................................................................................................................................. 65

منابع فارسي....................................................................................................................................................... 66

ضمائم.................................................................................................................................................................. 68

ضميمه 1: تست آُيزنک.................................................................................................................................. 69

ضميمه 2: پرسشنامه اثربخشي.................................................................................................................... 71

دریافت فایل